Gończy polski – czym charakteryzuje się rasa gończych polskich
Spis treści
Historia i pochodzenie gończego polskiego – rodzima rasa
Gończy polski podobnie jak inne psy gończe wywodzą się od psów św. Huberta. Do Polski trafiły z terenów zachodnich (Francji, Włoch), a także ze wschodu. Ich korzenie ściśle wiążą się ze zwyczajem polowania przez polską szlachtę. Pierwsze udokumentowane wzmianki o tej rasie pochodzą z XIV i XVII wieku, gdzie opisywane były polowania z udziałem tych czworonogów. Gończy polski jest naszą rodzimą rasą, która występuje głównie na południu Polski – na Podhalu, w Beskidach i w Pieninach. II Wojna Światowa mocno przetrzebiła populację tych psów i po jej zakończeniu rozpoczęto mozolne odbudowywanie rasy. W latach 50-tych XX wieku dwóch polskich kynologów – pułkownik Józef Pawłusiewicz oraz pułkownik Piotr Kartawik za cel obrali sobie usystematyzowanie, a także odbudowanie tej rasy. Psy pułkownika Piotra Kartawika były nieco cięższe i masywniejsze, o czaprakowatym umaszczeniu. Natomiast pułkownik Józef Pawłusiewicz posiadał psy lżejsze, które były o umaszczeniu podpalanym czarnym. Oba typy wpisano do księgi wstępnej związku kynologicznego nazywając je ogarami polskimi, ale wzorzec rasy opracowano na podstawie psów pułkownika Kartawika. I to właśnie one zostały w 1963 roku uznane przez Międzynarodową Organizację Kynologiczną (FCI) jako nowo powstałą rasę myśliwską pod nazwą Ogar polski. Psy, które nie odpowiadały standardom wzorca były nadal hodowane, jednak już jedynie amatorsko. Ogary hodowane przez pułkownika Pawłusiewicza nadal cieszyły się dużą popularnością i w 1984 roku został opracowany oddzielny wzorzec psów, pod nazwą Gończy polski, który został zatwierdzony przez ZKwP (Związek Kynologiczny w Polsce). Pierwsze psy rasy gończe polskie z rodowodem urodziły się w 1989 roku. Pierwszym championem był pies o imieniu Promyk, pochodzący z hodowli Cisówka. Starania o zatwierdzenie wzorca, a także uznanie polskiego gończego przez FCI zakończyły się powodzeniem dopiero w 2006 roku – stało się to podczas Światowej Wystawy Psów Rasowych w Poznaniu. Gończy polski jest oficjalnie piątą polską rasą, zatwierdzoną przez FCI. Nie zdobyła większej popularności poza granicami naszego kraju – głównie znana jest jedynie w Polsce.
Międzynarodowa Federacja Kynologiczna dokonała podziału psów ze względu na rasy i ich użytkowość. Gończy Polski został przypisany do grupy VI – psy gończe i pokrewne, sekcji 1.2 psy gończe średnie psy gończe. Polski gończy podlega próbom pracy co oznacza, że do uzyskania tytułu Championa Piękności (C.I.B) potrzebne jest uzyskanie Championa Pracy (CPC).
Wygląd – klasa sama w sobie, czyli jak wygląda gończy polski
Gończy polski charakteryzuje się lekką i zwartą budową, która świadczy o dużej zwinności, a także wytrzymałości. Sylwetka jest prostokątna co oznacza, że długość psa jest większa niż jego wysokość. Jest to pies średniej wielkości, który w kłębie osiąga 55 do 59 cm. Suki są nieco mniejsze i osiągają 50 do 55 centymetrów wysokości. Waga waha się się pomiędzy 27 a 36 kilogramami. Grzbiet gończego jest prosty i dobrze umięśniony. Klatka piersiowa jest głęboka. Ogon średniej długości, noszony poziomo na równi grzbietu, lub lekko uniesiony w górę. Cały szlachetny wygląd psa podkreśla jego głowa o bystrym wyrazie. Jest proporcjonalna do całości ciała, trzymana na muskularnej, dość grubej szyi. Oczy są średniej wielkości, skośne o łagodnym i inteligentnym spojrzeniu. Trójkątne uszy, zwisające i nisko osadzone. Gończy polski posiada krótką, przylegającą i lśniącą sierść, która jest dwuwarstwowa, podszyta gęstym podszerstkiem. Na głowie i uszach włos jest jedwabisty. Gończy polski występuje w umaszczeniu czarnym z wyraźnie zaznaczonymi czerwono brązowymi podpaleniami, rudym w różnych odcieniach, a także czekoladowo podpalanym. Jest to pies o eleganckim, dostojnym wyglądzie.
Charakter gończego polskiego – czujny i wierny pies myśliwski
Gończy polski ze względu na hodowlę w celu służenia człowiekowi przyzwyczajony jest do jego obecności i mocno się niego przywiązuje. Jest to pies oddany i wierny swoim właścicielom. Jest też prawdziwym pieszczochem. Uwielbia pieszczoty, czułości i wspólne spędzanie czasu w gronie najbliższych. Z drugiej strony jest to pies o dużym temperamencie i wrodzonej upartości. Podobnie jak inne rasy psów, które mocno przywiązują się do właścicieli gończy polski może źle znosić samotność podczas długich nieobecności właściciela. Jeśli pies ma zostawać sam to musi być do tego odpowiednio wcześniej przygotowany, a sama nieobecność właściciela nie może trwać zbyt długo. Przed pozostawieniem go samego gończy powinien mieć zapewniony solidny spacer i zabawki, które umilą mu czas. W innym wypadku kiedy się znudzi może pokusić się o niszczenie mebli. Gończy polski nie tylko z nazwy jest psem myśliwskim. Rasa ta została wyhodowana głównie z myślą o polowaniach przez co do dzisiaj posiada silnie rozwinięty instynkt myśliwski. Może okazać się to problematyczne na spacerach, kiedy nasz czoronożny przyjaciel zwęszy potencjalna ofiarę, jak na przykład zająca czy ptaka lub też innego, mniejszego innego od siebie czworonoga. Jest to rasa dosyć szczekliwa, dlatego dobrze nadają się na psy stróżujące. Nie zawahają się ostrzec właściciela o potencjalnym zagrożeniu. Rasa ta jednak nie szczeka bez powodu, dlatego właściciel powinien w takich momentach sprawdzić co zaniepokoiło jego czworonoga. Gończy polski będzie też bacznie strzec swojego terenu. Pies ten jest nieufny wobec obcych, jednak nigdy agresywny. Przy nowo poznanych osobach zachowuję rezerwę. Podczas poznawania nowych osób należy dać pupilowi czas, aby je zaakceptował. Nie należy być nachalnym, bo to pies zdecyduje, kiedy przełamią się pierwsze lody. Pomimo drzemiącym w nim instynkcie myśliwskim, gończy polski może zbudować prawdziwą, zgraną relację z kotem – o ile zapewnimy psu odpowiednią socjalizację. W stosunku do innych czworonogów gończy na ogół zachowuje się przyjaźnie. Do spotkanych na spacerze psów może wykazać się rezerwą, jednak ich kontakty zazwyczaj przebiegają w miłej atmosferze.
Szkolenie i wychowanie – konsekwentnie i cierpliwie do celu z gończym polskim
Gończy polski jest przede wszystkim psem myśliwskim. Dzisiaj w wielu domach pełni funkcję psa do towarzystwa, jednak właściciel nie powinien nigdy zapomnieć o prawdziwym przeznaczeniu tego psa, które ma zakorzenione w genach. Psy tej rasy są doskonałymi pływakami, a co ważniejsze spędzanie czasu w ten sposób jest dla nich prawdziwą przyjemnością. Doskonałe atrybuty myśliwego jakimi obdarzony jest ten pies – czuły węch, bystre oczy, zwinność i instynkt łowiecki sprawiają, że często wykorzystywany jest do mantrailingu. Rasa ta posiada zmysł orientacji, który pozwala jej szybko zorientować się w terenie, a także powrócić do myśliwego, czy właściciela. Wszechronność rasy i jej zamiłowanie do sportu sprawia, że są to doskonali towarzysze do jazd rowerowych, biegów czy joggingu. Gończy polski jest psem inteligentnym i upartym, przez co wymagają od właściciela indywidualnego podejścia do wychowania. Psy tej rasy są podatne na szkolenie i szybko rozumieją o co dokładnie właściciel je prosi. Nie znoszą natomiast przymusu do wykonywania jakichkolwiek ćwiczeń. W złej atmosferze, pod przymusem, a co gorsza używając przemocy fizycznej i psychicznej nie osiągnie się żadnego sukcesu, a jedynie zniechęcić się psa. Są to metody, których absolutnie nie można wykorzystywać w szkoleniu czworonoga. Szkolenie gończego polskiego powinno odbywać się z miłej atmosferze zarówno dla psa i właściciela, a także opierać się na pozytywnych metodach, czyli smaczkach, nagrodach i wspólnych zabawach. Właściciel powinien być przede wszystkim cierpliwy, stanowczy i konsekwentny. A do tego wszystkiego zrozumieć swojego psa. Gończy polski nie lubi bezczynności, dlatego opiekun musi wykazać się również kreatywnością. Jednak sesje nie powinny trwać zbyt długo, aby maksymalnie skupić psa na wykonywaniu poleceń. Lepiej w krótkich sesjach, a częściej. Tak samo jak w przypadku innych psów ważna jest wcześnie prowadzona socjalizacja, która rzutuje na późniejsze zachowanie i charakter pupila. Od małego psiak powinien poznawać nowe dotychczas nieznane mu miejsca, mieć kontakt z nowymi ludźmi, czy czworonogami, a także nowymi bodźcami, jak odgłosy samochodu czy miasta. W przeciwnym razie może wykazywać dominację nad innymi psami w późniejszym życiu, a w nieznanych mu sytuacjach reagować stresem. Czworonogi, które nie są wykorzystywane w ich pierwotnym zadaniu jakim jest pomoc myśliwym powinny być regularnie stymulowane psychofizycznie, aby ćwiczyć ich wrodzone atrybuty. Dobrym rozwiązaniem są zabawy z psem w tropienie i odnajdywanie smaczków, jak również szkolenie psa na otwartej przestrzeni. Gończy polski jest psem, który potrzebuje dużej dawki ruchu w ciągu dnia. Wymaga dużo różnych aktywności, które pozwolą mu rozładować drzemiącą w nim energię. Jeśli właściciel mu tego nie zagwarantuje to mogą wystąpić problemy z nadpobudliwością, agresją, a nawet nadmiernym stresem. Gończy polski posiada silny instynkt łowiecki, jednak dobrze prowadzony i socjalizowany nie będzie rzucał się w pogoń za zwierzyną. Dobrym pomysłem są zajęcia w psim przedszkolu, gdzie nie tylko nasz czworonóg poznaje inne psy o różnych charakterach i różnej wielkości, ale także profesjonalista pomoże nam poprowadzić psa i nauczyć go podstawowych komend.
Zdrowie gończego polskiego – pies twardy jak skała
Gończy polski jest rasą mocną, wytrzymałą i na ogół cieszącą się dobrym zdrowiem przez całe swoje psie życie. Ze względu na ich pierwotne zadanie i to, że polowania odbywały się w różnych warunkach atmosferycznych rasa ta dobrze znosi zarówno wysokie, jak i niskie temperatury. Dodatkową ochronę przed zimnem stanowi ich gruby podszerstek. Co ważne, nie mają typowych predyspozycji do chorób genetycznych. Pomimo swojego wzrostu rasa nie wykazuje tendencji genetycznej do dysplazji stawów biodrowych i łokciowych. Jednak niestety jak w przypadku innych ras tak i przy tej choroba ta może dotknąć niektóre osobniki. Ze względu na to, że jest to rasa aktywna, lubiąca wszelkie aktywności najczęściej urazy spowodowane są urazami lub kontuzjami. Zdarzają się złamania czy urazy ścięgien. Ze względu na budowę ucha psa, które jest słabo wentylowane, gończy polski może borykać się z różnymi infekcjami ucha, a także jego zapaleniem. Najczęściej infekcje powodują drożdżaki, które lubią zagnieżdżać się w wilgotnych terenach. Gończy polski dużo czasu spędza w lesie, gdzie jest zróżnicowane podłoże przez co zdarzają się urazy pazurów czy opuszków łap. Po każdym spacerze należy dokładnie sprawdzić psa czy nie ma jakiś ran lub skaleczeń, a także sprawdzić sierść pod kątem kleszczy. Za ogólne zdrowie i samopoczucie czworonoga w dużej mierze odpowiada właściciel. Zadbany gończy polski może dożyć nawet 15 lat. W niektórych hodowlach przeprowadza się badania w kierunki dziedziczenia dysplazji stawów biodrowych, jak i łokciowych.
Pielęgnacja gończego polskiego – nieskomplikowana, ale systematyczna
Pielęgnacja gończego polskiego nie jest skomplikowana ani kłopotliwa. Zasadniczo zabiegi pielęgnacyjne tego czworonoga sprowadzają się do regularnego i dokładnego wyczesania. Krótka i lśniąca sierść, aby taka została, potrzebuje czesania przynajmniej raz w tygodniu włosianą szczotką, o gęstej i równej szczecinie. Do zabiegu sprawdzi się również gumowa szczotka dostosowana do wielkości psa. Należy pamiętać, że psa czeszemy zawsze z włosem – nigdy pod włos, ponieważ niszczy to strukturę włosa. Utrapieniem właścicieli może okazać się wypadający krótki i twardy włos, który wbija się tapicerkę mebli czy dywanów i jest trudny do usunięcia. Systematyczne i dokładnie czesanie pozwala problem ten zminimalizować. Nadmiar podszerstka należy dokładnie usunąć przeczesując go metalowym grzebieniem lub trymerem. Gończe polskie nie potrzebują częstych kąpieli. Zazwyczaj czynność tę wykonuje się wtedy, kiedy pies jest brudny, jednak nie powinno się tego robić rzadziej niż raz na 2-3 miesiące. Na sierści nie tylko zbiera się błoto i widoczne zabrudzenia, ale także osiada pył i kurz, które znajdują się w powietrzu. Do kąpieli używamy szamponów i odżywek uniwersalnych, bądź dostosowanych do aktualnych potrzeb sierści psa. Po kąpieli psa należy dokładnie wysuszyć ręcznikiem wycierając sierść w kierunku z włosem. Podczas cieplejszych dni sierść pupila wysycha w kilkanaście minut, jednak w okresie chłodniejszym wilgotną sierść należy dosuszyć letnim powietrzem z suszarki. Na co dzień można sierść pupila przemywać chusteczkami pielęgnacyjnymi, które zetrą kurz osadzony na zewnętrznej stronie włosa. Poza sierścią na uwagę zasługują oczy, uszy i pazurki. Uszy gończego polskiego muszą być regularnie sprawdzane i przemywane służącym do tego preparatem, ponieważ w innym wypadku może dojść do różnych infekcji. Pazurki w razie konieczności muszą być delikatnie podcinane. Do zachowania odpowiedniej higieny jamy ustnej u pupila co jest bardzo ważnym aspektem, a często pomijanym przez właścicieli. Można regularnie czyścić zęby psa stosując szczoteczkę i pastę do zębów przeznaczoną dla psów lub skorzystać z przysmaków dentystycznych, które zapobiegają powstawaniu kamienia nazębnego.
Odżywianie gończego polskiego – co powinien jeść pies myśliwski?
Gończy polski nie ma specjalnych wymagań, jeśli chodzi o kwestie pożywienia. Zapewnienie odpowiedniego pożywienia psu to kluczowy aspekt, jeśli chodzi o zdrowie i samopoczucie naszego czworonożnego przyjaciela. Właściciel może wybrać sposób żywienia spośród gotowych karm zarówno suchych, jak i mokrych lub zdecydować się na samodzielne przygotowywanie posiłków w domu. Karma powinna charakteryzować się wysoką jakością i dużą zawartością mięsa dobrej jakości. Powinna też posiadać wszystkie niezbędne składniki, które potrzebne są do prawidłowego rozwoju pupila. Gończy polski jest psem aktywnym, dlatego karma powinna zawierać w sobie dużą ilość białka. Każdy pies potrzebuje indywidualnego podejścia w szkoleniu, pielęgnacji, a także i w żywieniu. Ilość pożywienia, jak i jego rodzaj muszą uwzględniać indywidualne warunki takie jak wiek i wielkość psa, jego tryb życia, aktywność fizyczną w ciągu dnia, ale również ewentualne trapiące go schorzenia. Gotowa karma nie powinna zawierać w sobie dodatkowych zapychaczy w postaci zbóż, sztucznych konserwantów, barwników czy aromatów. Coraz więcej właścicieli decyduje się na samodzielnie przygotowywanie posiłków w domu. W istocie rzeczy ta metoda żywienia jest o wiele bardziej skomplikowana, czasochłonna i wymaga od właściciela wiedzy na jej temat. Nic nie szkodzi jednak na przeszkodzie, aby Gończy polski dostawał posiłki domowe. Obie metody warto skonsultować z psim dietetykiem lub weterynarzem, który pomoże nam ułożyć najbardziej odpowiedni jadłospis dla naszego czworonoga. Nie wolno zapomnieć o dodatkowej suplementacji – zwłaszcza w diecie domowej. Warto sięgnąć po suplementy wapniowo-witaminowe, wspomagające prawidłowe funkcjonowanie układu stawowo-kostnego, a także takie, które korzystnie wpływają na wygląd i strukturę włosa czworonoga. Gończy polski raczej nie ma skłonności do nadwagi pomimo tego, że nie jest to rasa wybredna. Smaczki podawane podczas treningu czy pracy powinny być wliczane w dzienny bilans kaloryczny czworonoga. Rasa ta może mieć problemy ze skrętem żołądka, dlatego po posiłku pupil powinien mieć zapewnioną minimum godziną przerwę podczas której odpocznie po jedzeniu. Ilość posiłków będzie się zmniejszać wraz z wiekiem psa. Obok miski z jedzeniem obowiązkowo musi leżeć miska ze świeżą wodą pitną, wymienianą minimum raz dziennie.
![OAKFARM Konina z ziemniakami - mokra karma dla psa, 850g [składnik zestawu]](https://www.karusek.com.pl/img_prod/n/n_61199.jpg)
Akcesoria dla psa – pierwsza wyprawka gończego polskiego
Przed zakupem gończego polskiego i jego przybycia do nowego domu należy zaopatrzyć się w niezbędne akcesoria, które przydadzą się w codziennym życiu z nowym czworonogiem. Pierwsze na liście są akcesoria spacerowe. Gończego polskiego wyprowadzany w dobrze dopasowanych szelkach, najlepiej typu guard lub mocnej i szerokiej smyczy. Szczeniaki w fazie wzrostu nie powinny nosić szelek, a jedynie obrożę. Do kompletu przyda się mocna, długa smycz z porządnymi karabińczykami. Do szkolenia przydatna będzie specjalna linka treningowa, która ułatwi psu poruszanie. Oprócz tego należy zakupić miski na jedzenie i picie. Dobrze, aby były zrobione z lepszych materiałów, czyli na przykład ceramiczne, co pozwoli uniknąć ewentualnych alergii pokarmowych. Dobrze sprawdzą się również miski na regulowanym stojaku, dzięki czemu ich wysokość będzie dostosowana do wysokości psa. Kolejną bardzo ważną rzeczą jest własne miejsce do spania dla czworonoga. Legowisko powinno być przede wszystkim komfortowe i takie, które będzie dopasowane do wielkości pupila, aby mógł on wyłożyć się i rozprostować swoje zmęczone łapki. Legowisko nie powinno być odizolowane od serca domu, a także reszty domowników, ponieważ rasa ta potrzebuje bliskości ze swoimi najbliższymi. Do podróżowania sprawdzi się klatka transportowa, a także co ważne kaganiec – najlepiej fizjologiczny. Jest to kaganiec, który umożliwia psu spokojne oddychanie, a także picie. Klatka kennelowa często jest dla psa bezpiecznym miejscem i miejscem tylko dla niego. Do wyprawki należy również dorzucić kilka porządnych zabawek. Zabawki powinny być zrobione z trwałych materiałów, dzięki czemu posłużą czworonogowi trochę dłużej niż jeden dzień. Ważne jednak, aby nie posiadały małych elementów, które mogłyby stanowić potencjalne zagrożenie połknięcia ich przez psa. Dobrze sprawdzą się również zabawki ćwiczące inteligencję pupila, jak maty węchowe, kule węchowe czy psie łamigłówki. Do codziennej pielęgnacji konieczne będą niezbędne narzędzia i kosmetyki groomerskie.
Zakup gończego polskiego – gdzie szukać psa tej rasy?
Przed zakupem nowy właściciel powinien dokładnie przemyśleć parę istotnych kwestii. Przede wszystkim decyzja o kupnie psa nie może być podejmowana w przypływie emocji, bez wcześniejszego dokładnego przemyślenia jej. Nowy właściciel powinien zastanowić się czy rasa na którą się decyduje do niego pasuje, a także to czy jest w stanie sprostać jej specyficznym wymaganiom. Oprócz tego ważną decyzją jest również wybór płci. Czy samiec, czy suczka, a może jest to obojętne? Jeśli jesteś świadomy odpowiedzialności jaką niesie za sobą posiadanie czworonoga, a także jesteś w stanie zagwarantować mu najlepsze warunki, których potrzebuje możesz rozpocząć poszukiwanie odpowiedniej hodowli. Odpowiednia hodowla to przede wszystkim taka, która należy do ZKwP (Związku Kynologicznego w Polsce), albo podlega bezpośrednio pod naczelną organizację kynologiczną na świecie czyli FCI (Międzynarodowa Federacja Kynologiczna). Przeglądając ogłoszenia zwróć uwagę na zdjęcia i opisy. To tam powinny znajdować się konkretne i najbardziej kluczowe informacje o szczeniaku i jego rodzicach. Unikaj ogłoszeń, które podają niewiele informacji a więcej szczegółów właściciel udzieli w prywatnej rozmowie. Pies to nie tylko duża odpowiedzialność, ale ważne jest jego zdrowie i pochodzenie. Szczeniak z rodowodem kosztuje średnio od 3000 zł w górę. Na cenę składa się wiele czynników jak wiek psa, płeć, renoma hodowli, predyspozycję szczeniaka, a także wysiłek i wkład finansowy jaki musiał ponieść hodowca, aby zagwarantować czworonogom jak najlepsze warunki. Nie warto oszczędzać na takim zakupie i dać skusić się atrakcyjnym pod względem cenowym ogłoszeniom, które oferują szczeniaki. Takie ogłoszenia pochodzą od pseudohodowców, którym zależy jedynie na szybkiej sprzedaży i zysku, nie zważając często na zdrowie psów, a także ich właściwej socjalizacji, czy czystości genowej. Dlatego tak ważne jest, aby pies pochodził od sprawdzonego hodowcy, który należy do ZKwP lub FCI. Takie hodowle przechodzą szczegółowe kontrole, gdzie sprawdzana jest poprawność z góry ustalonymi kryteriami. Przed zakupem udaj się osobiście do hodowli, aby sprawdzić warunki w niej panujące i czy to co mówił hodowca jest zgodne z prawdą. Poproś o przedstawienie Ci dokumentacji wraz z książeczką zdrowia i wykonanymi dotychczas obowiązkowymi szczepieniami. Hodowca chętnie odpowie na wszystkie nurtujące Cię pytania dotyczące samej rasy, jak i późniejsze wychowanie szczeniaka, więc nie bój się pytać. To nie obaw do jakiegokolwiek wstydu. Hodowca może również tobie zadawać pytania, które wynikają z troski o znalezienie szczeniakowi najlepszych warunków do dalszego życia.
Dla kogo jest pies rasy gończy polski?
Gończy polski nie jest psem dla każdego – upartość rasy wymaga od właściciela doświadczenia w prowadzeniu psów, a także żelaznej konsekwencji i dużej cierpliwości. Gończy polski jest doskonałym towarzyszem dla osób, które lubią aktywnie spędzać czas i zagwarantują psu odpowiednią dawkę ruchu. Nie jest to rasa, która dobrze będzie czuła się przy boku osób zapracowanych, nie mających czasu na szkolenie i spędzanie czasu wraz z czworonogiem. Oczywiście z uwagi na swoje pochodzenie jest dobrym towarzyszem dla myśliwego. Rasa ta szybko i bez problemu adaptuje się w nowych warunkach – może mieszkać zarówno w mieszkaniu, jak i domu z ogródkiem. Odnajdzie się przy boku rodzin z dziećmi, a także osób starszych – o ile te zagwarantują mu ruch, a także wykażą się podczas szkolenia. Jeśli zrozumiesz myśliwską naturę gończego polskiego i odwzajemniasz jego szczere uczucia zyskasz oddanego i wiernego czworonożnego przyjaciela na długie lata.