Kot bengalski – opis i charakterystyka rasy
Spis treści
Historia i pochodzenie kota bengalskiego
Kot bengalski jest kotem wyjątkowym. Historia tej rasy rozpoczyna się w Stanach Zjednoczonych dość niedawno, bo dopiero w 1961 roku. Biolog Jean Sugden (później Jean Mill) zafascynowana dzikim kotem bengalskim (zwanym również kotem lamparcim) postanowiła stworzyć rasę kotów domowych przypominających wyglądem te dzikie stworzenia. W tym celu podjęła próbę skrzyżowania czarnego kota domowego właśnie z kotem lamparcim. Kobieta osiągnęła sukces hodowlany, jednak tragedia jaką była strata ukochanego męża spowodowała zaprzestanie hodowli. Wydawało się wówczas, że nowa rasa nie osiągnie sukcesu, ponieważ nikt nie podejmie się ich wyhodowania. Stało się inaczej choć dokonano tego z innego powodu. Naukowiec Willard Centerwall prowadził badania dotyczące białaczki typu C. Prowadząc prace badawcze zauważyły, że dzikie koty bengalskie nie posiadają genu odpowiedzialnego za rozwój tej choroby, przez co były na nią odporne. Postanowił więc skrzyżować koty domowe z kotami lamparcimi licząc na to, że poczynione obserwacje pomogą mu w leczeniu białaczki u ludzi. W trakcie badań udało mu się wyhodować osiem kociąt, które przekazał w 1980 roku Jean Mill. Z pomocą otrzymanych kociąt kobieta postanowiła powrócić do prób hodowlanych. Początkowo hodowla nie przynosiła zamierzonych efektów, ponieważ wyhodowane koty nie nadawały się na domowych pupili – wciąż posiadały charakter dziko żyjących drapieżników. Aby ujarzmić dziką naturę kotów Jean Mill dodała w procesie hodowlanym geny kota abisyńskiego i egipskiego mau co pozwoliło osiągnąć zamierzony efekt. Udało się w ten sposób uzyskać kota zbliżonego wyglądem do swojego dzikiego przodka z lamparcim wzorem na futerku, ale posiadającego znacznie łagodniejszy charakter. Pierwszą kotką, która całkowicie spełniła pokładane w niej nadzieje była Millwood Penny Ante, która uważana jest za pierwszego kota nowej rasy. Wyjątkowość tych kotów polega także na tym, że są one hybrydami – nazywa się tak wszystkie koty, które są potomkami kota domowego oraz kota dzikiego. Do hodowli bengala dopuszcza się dopiero pokolenia powyżej F3 (oznaczenia są od F1 do F5).
Międzynarodowa organizacja TICA (The International Cat Association) będąca największym na świecie rejestrem kocich kodów genetycznych uznało rasę w 1986 roku. Trzynaście lat później, w roku 1999 rasa została uznana przez Międzynarodową Federację Felinologiczną FIFe (Federation Internationale Feline). Kot bengalski to stosunkowo młoda rasa, która w Polsce podbiła serca ludzi i cieszy się dość dużą popularnością.
Według podziału ras opracowanych przez FIFe, kot bengalski nazywany również bengalem przypisany został do kategorii III – koty krótkowłose i somalijskie.
Wygląd kota bengalskiego – dzikie korzenie
Celem hodowlanym było stworzenie kota, który wyglądem będzie przypominał swoich dzikich przodków, a jednocześnie posiadał charakter domowego mruczka towarzyszącego ludziom. To się udało – bengal zachował po swoim dzikim kuzynie niezwykłe umaszczenie i cętkowanie na ciele. Imponująca jest również wielkość tych kotów. Dorosłe kocury mogą ważyć nawet 10 kilogramów. Kotki są lżejsze i osiągają wagę od 3 do 6 kilogramów. Niezależnie od płci bengal osiąga w kłębie wysokość około 35 centymetrów. Charakteryzuje się wysportowaną sylwetką i mocną budową. Kształt ciała jest wydłużony. Głowa w kształcie trójkąta o zaokrąglonych konturach jest szeroka, ale wydaje się być mała w porównaniu do reszty ciała. Oczy są duże, owalne i lekko skośne. Kolor oczu dopasowany jest do umaszczenia tych kotów. Najczęściej są one złotawo-bursztynowe, chociaż spotyka się również koty bengalskie, których oczy są w kolorze żółtym, brązowym, zielonym, a nawet niebieskim. Uszy są wysoko osadzone, średniej wielkości i zaokrąglone na końcach. Z profilu wydają się nieco pochylone do przodu, przez co kot bengalski sprawia wrażenie ciągle czujnego. Kończyny są dobrze umięśnione. Tylne nogi są nieco dłuższe od przednich. Łapy duże i okrągłe. Ogon średniej długości i dość gruby, zaokrąglony na końcu.
Sierść bengala jest krótka, gęsta i miękka w dotyku, z małą ilością podszerstka. Jest wyjątkowo lśniąca a gdy na kota padają promienie słoneczne wydaje się on być oprószony małymi cząsteczkami złota bądź srebra. Takie zjawisko nosi nazwę “glitter”. Najbardziej charakterystyczną cechą kota bengalskiego jest jego umaszczenie. Może ono być pręgowane – inaczej nazywane tabby, które może przyjąć formę klasyczną – marmurkową lub cętkowaną. Umaszczenie marmurkowe charakteryzuje się dużymi, nieregularnymi pasmami lub plamami, które przypominają wzór na marmurze. Umaszczenie cętkowane powinno mieć duże cętki, w kształcie rozetek lub grotów. Niezależnie od umaszczenia kontrast między barwą a znaczeniami powinien być bardzo wyraźny. Wzdłuż kręgosłupa biegnie ciemniejsza pręga a na czole występuje znaczenie przypominające literę “M”. Dopuszczalnymi barwami są czarny cętkowany, czarny pręgowany klasyczny, śnieżnie pręgowany, śnieżnie cętkowany, sepiowy cętkowany, sepiowy pręgowany. Kontrast między kolorem podstawowym a znaczeniami uwidacznia się dopiero około 6 miesiąca życia.
Charakter – rodzinny, ale niezależny kot bengalski
Bengale to koty uczuciowe, energiczne, pewne siebie i łagodne. Mocno przywiązują się do swoich właścicieli a o pieszczoty i uwagę potrafią się dopominać. Nie jest to jednak rasa, która chętnie będzie spędzać większość dnia na rękach u swojego właściciela. Mruczki te wychodzą z założenia, że bliska obecność opiekuna zazwyczaj jest wystarczająca, chyba, że same stwierdzą, że właśnie jest czas na wspólne pieszczoty. W trakcie procesu hodowlanego pozbawiono koty bengalskie wszelkiej agresji ale pozostawiono im nieco dzikiej niezależności.
Kot bengalski jest pełen energii. Wszędzie go pełno. Chętnie towarzyszy swoim najbliższym we wszystkich domowych obowiązkach. W stosunku do obcych jest dość nieufny i nie od razu obdarza wszystkich zaufaniem, dlatego nie wolno przymuszać go do zapoznawania się z gośćmi. To kot musi wykonać pierwszy krok. Zmuszanie go do określonych zachowań będzie przez niego źle odebrane i może rzutować relacje z nowo poznaną osobą. Samo budowanie relacji z właścicielem jest procesem czasochłonnym i nie powinno się go przyspieszać. Prawidłowo zbudowana relacja będzie niezwykle trwała i silna. Kot bengalski mocno przywiązuje się zarówno do właściciela, jak i otoczenia przez co źle znosi zmiany – właściciel powinien zapewnić im stabilizację psychiczną.
W stosunku do innych zwierząt nie jest to rasa konfliktowa. Bengal może porozumieć się zarówno z kotami, jak i psami, jednak w tym przypadku bardzo ważna jest odpowiednia socjalizacja. Są to koty dość głośne – wydają z siebie dużo różnych dźwięków poczynając od takich, które są zwykłym miauczeniem do takich, które przypominają świergolenie ptaka, a także charakterystyczny odgłos przypominający warczenie, kiedy próbują przegonić intruza lub zakomunikować, że im się coś nie podoba. Swoje sygnały dźwiękowe chętnie kierują w stronę właściciela i oczekują, że ten wda się z nimi w konwersację. Pozbawiony agresji doskonale nadaje się jako towarzysz małych dzieci.
Koty bengalskie są wyjątkowo ciekawe otaczającego ich świata. Chętnie zajrzą w najbardziej ukryty zakamarek domu, by sprawdzić co się tam znajduje. Potrafią zmieścić się w najmniejsze zakamarki, dlatego należy zachować czujność. Zdarza się bowiem, że kot, który wciśnie się w niewielką szparę czy dziurę nie będzie mógł samodzielnie się wydostać, a to stanowi duże niebezpieczeństwo. Po swoich dziko żyjących przodkach rasa ta odziedziczyła dość mocny instynkt terytorialny, dlatego jeśli bengal ma mieszkać z innymi zwierzętami ważna jest odpowiednia socjalizacja. W innym wypadku mruczek ten będzie próbował przegonić intruza ze swojego terenu.
Ruch i zabawa dla bengala
Bengal to prawdziwy atleta, który potrzebuje w ciągu dnia sporej dawki ruchu. Energia zamknięta w jego ciele potrzebuje codziennego ujścia. Kot bengalski nigdy nie odmówi wspólnej zabawy, dlatego właściciel powinien mu zapewnić urozmaicone zajęcia – przez aktywności fizyczne, zabawki, a także aktywności, które korzystnie wpłynął na umysł pupila ćwicząc jego zmysły.
Kot bengalski jest niezwykle inteligentny. Z łatwością uczy się sztuczek a przy okazji robi to chętnie. Jednak szkolenie powinno odbywać się jedynie przy pomocy pozytywnych skojarzeń. W innym wypadku bengal odmówi posłuszeństwa. To ciekawski mruczek, który chętnie eksploruje otaczające go otoczenie. Dlatego też okna i balkon powinno się odpowiednio zabezpieczyć, co uniemożliwi kotu ucieczkę i zabezpieczy go przed upadkiem z dużej wysokości. Jeśli tylko opiekun go do tego przyzwyczai kot bengalski będzie chętnie chodził na spacery. Trzeba się wówczas zaopatrzyć w szelki i smycz, które zapewnią pupilowi bezpieczeństwo, a jednocześnie pozwolą zaspokoić ciekawość świata. To również dobra forma spędzania wolnego czasu i aktywności. Oczywiście kot nie powinien wychodzić sam bez opieki na spacery, ponieważ zagrażają mu wówczas inne zwierzęta – inne koty, psy czy lisy, jeżdżące auta czy ogrodzenia. Co ciekawe kot bengalski reaguje na swoje imię niczym pies.
W przeciwieństwie do innych kotów rasa ta nie boi się wody a wręcz uwielbia kąpiele. Nigdy nie odmówią sobie okazji do popływania, dlatego jest to doskonała forma dodatkowej aktywności. Przez swoje zamiłowanie do wody Twój mruczek z pewnością chętnie będzie towarzyszyć swojemu opiekunowi podczas wieczornej kąpieli.
Zdrowie – na co chorują bengalskie koty
To młoda rasa, u której nie odnotowano poważniejszych problemów zdrowotnych. Dlatego też nie można mówić o typowych schorzeniach kotów bengalskich. Kot bengalski od samego początku był bardzo starannie hodowany a krzyżówki opierano na dużej wiedzy z dziedziny genetyki. Dziko żyjący przodkowie przyczynili się do wyjątkowej odporności tej rasy – w naturalnym środowisku przeżywają jedynie najsilniejsze osobniki z gatunku i tylko one mogą się rozmnażać. U niektórych osobników mogą zdarzyć się problemy z dziąsłami i próchnicą zębów co zdarza się też u innych ras kotów. Czasem występuje niedobór kinazy pirogronianowej. Jest to choroba, podczas której występuje niedobór enzymu odpowiedzialnego za rozkład cukrów w erytrocytach. Schorzenie to może prowadzić do anemii. U tej rasy występują przypadki postępującego zaniku siatkówki (PRA) i kardiomiopatii przerostowej. Nie są to typowe schorzenia kotów bengalskich a choroby, które dotykają większość kocich ras.
Kot bengalski żyje średnio od 10 do 16 lat. Koty te nie posiadają podszerstka, dlatego pomimo gęstego futra, które chroni je przed zimnem, dobrze jest kota zabezpieczyć termicznie, zwłaszcza, jeśli wychodzimy z nim na spacer.
Żywienie kota bengalskiego – przez żołądek do zdrowia
Dieta kota bengalskiego powinna być dobrana indywidualnie i uwzględniać takie czynniki jak wiek, waga, aktywność fizyczna czy ewentualne schorzenia, które trapią naszego pupila. Bengale nie wymagają specjalnego, odmiennego niż inne koty żywienia. Jego pożywienie powinno dostarczać mu wszystkich składników niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Dobrze dobrana i odpowiednio zbilansowana dieta nie tylko zaspokaja głód, ale zapewnia pupilowi dobre samopoczucie, ogólne zdrowie, jak i ma wpływ na kondycję szaty. Ważne, aby posiłki były najwyżej jakości i były bogate w dobrej jakości mięso. Kot bengalski jest rasą niezwykle żywiołową i energiczną, przez co jego zapotrzebowanie energetyczne jest większe niż jego kuzynów. Co za tym idzie jego porcje żywieniowe powinny być większe niż większości innych ras kotów. Należy jednak przy tym uważać, aby nie przesadzić i nie doprowadzić do nadwagi pupila. Bengale nie są wybredne, dzięki czemu nie będzie problemu z doborem odpowiedniego pożywienia. Właściciel może zdecydować się na gotowe karmy od sprawdzonych producentów lub samodzielnie przygotowywać posiłki w domu. Jeśli chcemy przejść na samodzielnie przygotowywane posiłki w domu, czyli dietę BARF to wskazane będzie wykonanie niezbędnych badań, w tym pełnej morfologię krwi. Dzięki badaniom poznamy stan zdrowia czworonoga, w tym ewentualne niedobory różnych składników, dzięki czemu będzie można dobrać indywidualną dietę.
Decydując się na gotowe karmy dla kotów należy zawsze czytać ich skład, w którym na pierwszym miejscu powinno znajdować się wysokiej jakości mięso. Ważne są również dodatki będące źródłem witamin. Warto wybierać karmy bez zbóż i niepotrzebnych zapychaczy. Należy zwrócić uwagę, czy wybrana karma jest karmą bytową czy uzupełniającą. Tylko karma bytowa dostarcza wszystkich niezbędnych składników. Karma uzupełniająca jest tylko uzupełnieniem do podstawowego żywienia.
Sposobu żywienia jak i karmy nie powinno się zmieniać się zbyt często. Może to być przyczyną rozstroju organizmu, powodować biegunki czy złe samopoczucie. Jeśli nastąpiła taka konieczność pupil przez pewien czas powinien dostawać pokarm mieszany – starą karmę z odrobiną nowej, lub analogicznie stosować jednocześnie stary sposób żywienia z odrobiną nowego i z biegiem czasu zmieniać proporcje. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko wystąpienia zmian alergicznych. Trzeba też pamiętać, że koty nie powinny pić krowiego mleka, dlatego najlepszym sposobem nawadniania kociego organizmu jest woda, która powinna być wymieniana kilka razy dziennie, aby zachować swoją świeżość.
Niezależnie od wybranego rodzaju diety zawsze dobrze jest skonsultować się z dietetykiem zwierzęcym lub weterynarzem. Specjaliści ocenią jej skład i wskażą ewentualne braki.
Niewymagająca pielęgnacja dzikiej rasy
Koty krótkowłose nie są trudne w pielęgnacji. Ich krótki włos nie wymaga specjalnych zabiegów. Podstawowym zabiegiem, który zadba o futro kota bengalskiego jest regularne, cotygodniowe szczotkowanie. Do tego zadania należy zaopatrzyć się szczotkę z naturalnego włosia dzika oraz zgrzebło gumowe lub silikonowe. Za pomocą tych narzędzi usuniemy martwe włosy oraz powierzchniowe zabrudzenia i nabłyszczymy sierść pupila. Odpowiednio zbilansowana dieta i szczotkowanie raz w tygodniu wystarczy, aby sierść tego udomowionego lamparta była zdrowa i wyglądała olśniewająco.
Poza szczotkowaniem do zabiegów pielęgnacyjnych zaliczają się również systematyczne sprawdzanie uszu, okolic oczu i długości pazurków. Uszy należy sprawdzać i w razie dużych zabrudzeń przemyć je za pomocą dostępnych w sklepach zoologicznych lub u weterynarza specjalnych płynów uważając, aby nie uszkodzić tego delikatnego narządu. Jeśli w okolicach oczu pojawią się zacieki to można je usunąć przemyć za zwilżonego płynem pielęgnacyjnym do oczu wacika. W trosce o komfort bengala, zdrowie domowników i stan mebli pazurki pupila należy przycinać regularnie za pomocą obcinaczek. Trzeba przy tym uważać, aby nie uszkodzić nerwu. Nie powinno być z tym problemu w przypadku kotów o jasnych pazurkach, ponieważ u nich ten rdzeń nerwowy jest widoczny. Czasem jednak zdarza się, że rdzeń jest bardzo wysoko, dlatego należy zachować szczególną ostrożność. Do zabiegów pielęgnacyjnych warto jest przyzwyczajać kota bengalskiego od małego, dzięki czemu istnieje duże prawdopodobieństwo, że pielęgnację będzie traktować jako dodatkową formę rozrywki.
Co powinno znaleźć się w wyprawce kota bengalskiego
Posiadanie czworonoga wiąże się z dużą odpowiedzialnością a rolą właściciela jest zapewnienie mu jak najlepszych warunków życiowych dostosowanych do jego potrzeb. Poza odpowiednio zbilansowaną dietą koci przyjaciel potrzebuje szeregu akcesoriów, które są konieczne do codziennego, komfortowego funkcjonowania. W wyprawce kota bengalskiego musi się znaleźć przede wszystkim kuweta. Może ona być zakryta, otwarta, a także samoczyszcząca. Do kuwety potrzebny jest żwirek, który można dobrać uwzględniając preferencje zarówno czworonoga, jak i właściciela. Podobnie jak w przypadku kuwety także tu wybór jest ogromny. Żwirek może być zbrylający lub niezbrylający się. Może być bentonitowy, drewniany, silikonowy czy roślinny. Zapachowy lub bezzapachowy. Niekiedy zdarzają się koty, które są w tym temacie dość wybredne i minie trochę czasu aż opiekun znajdzie pasujący mruczkowi żwirek.
Miska na jedzenie i wodę to kolejny bardzo ważny punkt na liście wyprawkowej. Miskę na jedzenie trzeba dopasować do wielkości czworonoga, aby posilanie się z niej było dla niego komfortowe. Miska na wodę powinna być nieco większa i najlepiej żeby w domu było ich więcej niż tylko jedna. Koty na ogół zapominają, że powinny pić wodę, a dzięki rozstawionym po mieszkaniu miskom będą częściej pić kiedy natkną się na nie podczas przechadzki.
Ważnym, multifunkcyjnym przedmiotem jest drapak. Mebel ten pełni funkcję zarówno miejsca, gdzie nasz czworonóg będzie mógł ostrzyć swoje pazurki (co nie jest bez znaczenia dla stanu mebli i odzieży opiekunów), ale często stanowi również miejsce do zabawy i odpoczynku, dzięki dodatkowym platformom, tunelom, domkom czy hamakom.
Rozbudowany drapak nie oznacza, że nie trzeba już zaopatrzyć się w zabawki. Zabawki stanowią dodatkową formę aktywności i umilą czas bengalowi podczas nieobecności właścicieli. To rasa o mocnym instynkcie łowieckim, dlatego myszki i wędki są dobrym pomysłem.
Na opiekunie spoczywa obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa swojemu kociemu podopiecznemu. Przede wszystkim należy zadbać o to, aby kot nie uciekł lub nie wypadł z okna mieszkania czy domu. W tym celu konieczne będzie zabezpieczenie okien za pomocą specjalnych nakładek, które uniemożliwiają zaklinowanie się kota w uchylonym oknie. Ponadto dobrze jest zainstalować na oknach czy balkonie specjalną wolierę, która nie pozwoli kotu wypaść na zewnątrz ale także zabezpieczy pupila przed wizytą wszelkich intruzów. W celu zapewnienia kotu bezpieczeństwa podczas podróży – czy to do weterynarza czy też na wakacje – konieczny będzie odpowiedni transporter. Może to być plastikowy transporter, materiałowa torba do przewozu zwierząt, czy wiklinowy kosz transportowy. Ważne, aby produkt był wysokiej jakosci, posiadał wystarczająca wentylację i skuteczne zamknięcie. Jeśli opiekun zdecyduje się na wyprowadzanie swojego kota bengalskiego na spacery to konieczne będą dobrej jakości, wytrzymałe szelki oraz smycz. Pozwolą one mruczkowi eksplorować otaczający go świat zapewniając mu jednocześnie bezpieczeństwo.
Hodowla i zakup bengala – jedynie z odpowiedzialnych źródeł
Bengal jest kotem wymagającym, dlatego właściciel powinien zdawać sobie z tego sprawę. Posiadanie kota, podobnie jak każdego innego czworonoga to odpowiedzialność, która wiąże się z wieloma wyrzeczeniami. Czy będziemy w stanie zapewnić mu odpowiednie warunki do życia? Kto zostanie z czworonożnym pupilem podczas naszej nieobecności? Czy jesteśmy przygotowani na koszty związane z utrzymaniem pupila w tym jego ewentualnym leczeniem? Jeżeli szczerze odpowiedzieliśmy na te i podobne pytania i jesteśmy pewni, że sprawdzimy się jako najbliżsi kota bengalskiego to możemy rozpocząć poszukiwania hodowli.
Kot bengalski kosztuje od 3000 do 7000 złotych. Nierzadko zdarzają się jeszcze droższe kocięta. Cena może zależeć od renomy hodowli, płci, wieku, umaszczenia, a także tego jakie zadanie ma spełniać pupil – być kotem “na kolanka”, kotem wystawowym czy hodowlanym. Suma jaką należy wyłożyć na bengala nie jest mała, jednak w żadnym wypadku nie dajmy się skusić niskim ofertom cenowym. Wybór odpowiedniej hodowli jest jednym z najważniejszych zadań nowego właściciela. Przed zakupem kociaka dobrze jest udać się do wybranej przez nas hodowli i sprawdzić panujące w niej warunki. Jeśli hodowca nie chce pokazać nam warunków w jakich żyją koty to lepiej zrezygnować z tej hodowli. Pamiętajmy, że zdrowie naszego kota w dużej mierze zależy od hodowli, z której go pozyskamy. Kot bengalski jest zdrową rasą, pozbawioną typowych chorób i odpowiedzialny hodowca znający się na rasie i przykładający się do swoich obowiązków zagwarantuje nam mruczka bez żadnych obciążeń. Kocięta mogą opuścić hodowlę dopiero po ukończeniu 13 tygodnia życia. W hodowli powinny być odrobaczone, zaszczepione, posiadać książeczkę zdrowia i zaczipowane. Pamiętajmy, że decyzja o kupnie kota wiąże się z wieloletnią odpowiedzialnością i powinna być dogłębnie przemyślana. To nie tylko cudowne chwile spędzone razem, ale także obowiązek dbania o mruczka. To radość z dobrych dni jak i troska o pupila podczas tych gorszych, naznaczonych złym samopoczuciem lub chorobą.
Czy kot bengalski jest kotem dla mnie?
Kot bengalski jest rasą dość wymagającą. Nie jest to kot należący do typowych kanapowców. To rasa bardzo aktywna, która w ciągu dnia potrzebuje dużo ruchu. Bengal łączy w sobie niezależność i jednocześnie przywiązanie do swojego właściciela. Ze względu na niezależność i potrzebę aktywności nie jest to dobry wybór dla osób starszych lub schorowanych. Bengal odnajdzie się w rodzinie z dziećmi, jak i przy boku osoby, która poświęci mu swój czas. To rasa dość głośna, więc jeśli marzysz o cichym i spokojnym towarzyszu to kot bengalski nie jest dla ciebie. To kot, który nie lubi zmian i kiepsko je znosi, dlatego jeśli styl Twojego życia oznacza częste przeprowadzki to zafundujesz temu udomowionemu lamparcikowi dużo niepotrzebnego stresu.